ในปี 2020 นักบินอวกาศบนสถานีอวกาศนานาชาติ ตรวจพบว่ามีอากาศรั่วไหลมากผิดปกติ เป็นไปได้ว่าอาจเกิดรูรั่วบนยาน ซึ่งหากปล่อยไว้อาจกลายเป็นปัญหาใหญ่ร้ายแรงได้ แต่ถ้าจะซ่อมก็มีค่าใช้จ่ายสูงมหาศาลถึง 4 พันล้านบาท ทว่าปัญหานี้กลับถูกแก้ง่าย ๆ ด้วย “ใบชา” จากถุงชาร้อนที่มีมูลค่าแค่ 30 บาท
ทั้งนี้ สาเหตุที่นักบินอวกาศทราบว่าเกิดรอยรั่ว เพราะโดยปกติแล้วสถานีอวกาศนานาชาติจะสูญเสียอากาศบนยานออกไปเล็กน้อยตลอดเวลา เฉลี่ยแล้วใน 1 วัน หรือ 24 ชั่วโมง สถานีอวกาศจะสูญเสียอากาศออกไปประมาณ 250 กรัม (โคจรรอบโลก 15 รอบครึ่ง) โดยอากาศที่สูญเสียไปจะถูกเติมทุก ๆ 3 เดือน แต่หลังจากพบปัญหา ปรากฏว่าใน 1 วัน สถานีอวกาศเสียอากาศบนยานไปมากกว่า 1 กิโลกรัม
จริง ๆ ปัญหาดังกล่าวเริ่มต้นขึ้นมาตั้งแต่กลางปี 2019 แล้ว แต่ปริมาณอากาศที่รั่วไหลออกไปมันมากกว่าเดิมเพียงน้อยซะจนไม่ส่งผลกระทบอะไร แต่เมื่อเวลาผ่านไปอากาศเริ่มรั่วไหลออกมากผิดปกติจนน่ากังวล เพราะมันบ่งบอกว่ารูรั่วนั้นเริ่มขยายใหญ่ขึ้น ศูนย์บังคับการ NASA จึงสั่งให้นักบินอวกาศบนยานเร่งหารูรั่วโดยด่วน ซึ่งใช้เวลาหาอยู่ 4 วัน จนพบว่ามีรูรั่วที่โมดูล “Zvezda” ที่เป็นส่วนหนึ่งของสถานีรัสเซีย
แต่ถึงอย่างนั้น นักบินอวกาศก็ไม่สามารถหาเจอได้ว่ารูรั่วที่ว่ามันอยู่ตรงไหนกันแน่ จน นักบินอวกาศรัสเซีย “อานาโตลี ไอวานิชิน” (Anatoly Ivanishin) ทดลองปิดทางเชื่อมโมดูล Zvezda และโปรยใบชาจากถุงชาร้อนให้ล่องลอยในสภาวะไร้แรงโน้มถ่วง จากนั้นเมื่อส่องผ่านกล้องปรากฏว่า ใบชาได้ลอยออกไปทางรูรั่วบนผนังใกล้กับอุปกรณ์สื่อสาร ทำให้นักบินอวกาศเจอรูรั่วดังกล่าวและทำการอุดมันได้สำเร็จ ด้วยเทปกาว Kapton
Roscosmos หน่วยงานด้านอวกาศของรัสเซีย กล่าวว่า “เป็นไปได้ว่าสาเหตุที่โมดูล Zvezda ชำรุดอาจเกิดจากอายุการใช้งานที่ยาวนานแล้ว เพราะโมดูลนี้ เป็นโมดูลที่เก่าที่สุดบนสถานีอวกาศนานาชาติ หรือไม่เช่นนั้นก็อาจเกิดจากอุกกาบาตขนาดเล็กที่มากระทบยาน” สำหรับเทปกาว Kapton ที่ใช้ซ่อมเป็นกาวชนิดพิเศษ มีความเสถียร เหนียว และคงทน สามารถทนต่ออุณหภูมิสูง ถูกออกแบบมาเพื่อการนี้โดยเฉพาะ แต่ถึงอย่างนั้น ทางการกำลังวางแผนที่จะซ่อมและปิดรูรั่วนั้นอย่างถาวร
อย่างไรก็ตาม นี่ไม่ใช่ครั้งแรกที่โมดูลของรัสเซียเกิดรูรั่ว เนื่องจากในปี 2018 ยานอวกาศโซยุส (Soyuz) ก็เคยเกิดรูรั่วขนาด 2 มิลลิเมตร แต่ความบกพร่องนี้ไม่ได้เกิดจากอุบัติเหตุหรืออายุการใช้งาน แต่เกิดจากความผิดพลาดตั้งแต่การประกอบยานเลย
Fact – “Nemo Point” (จุดนีโม่) คือบริเวณอ้างว้างกลางมหาสมุทรแปซิฟิค ในเขตซีกโลกใต้ ซึ่งห่างไกลจากแผ่นดินทุกด้านอย่างน้อย 2,700 กิโลเมตร และชื่อสุดโดดเด่นนี้ก็มาจากภาษาลาติน แปลว่า “No one” (ไร้คน) ซึ่งมันคือ “สุสานอวกาศ” เมื่อยานอวกาศหรือดาวเทียมหมดอายุที่ใช้งานแล้วจะถูกนำมาทิ้ง ณ จุด ๆ นี้ โดยตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันมียานอวกาศถูกทิ้งที่จุดนี้แล้วกว่า 263 ลำ และอนาคตหาก สถานีอวกาศนานาชาติถูกปลดประจำการ ก็จะถูกนำมาทิ้งที่นี่เช่นกัน
